دین مایا

خدایان مایا

باستانشناسان در زمینه فرضیاتشان درباره خدایان مایا نامطمئن هستند ، چون این موضوع هم ، به اندازه دیدگاه مایا ها در باب هستی ، پیچیده و مبهم است . مایاها معتقد بودند که خدایان قادرند سرشت خود را و نیز شکل و شمایل خود را تغییر دهند . این بدان معناست که یک خدا را می توان به اشکال مختلف در کارهای هنری نمودار ساخت . این مسئله کار باستانشناسان را در تشخیص هویت تک تک خدایان و ارتباط وی با تمام شکل هایش ، دشوار ساخته است . مایکل کو چنین نظر می دهد :

اطلاعات ما درباره خدایان شناخته شده مایا ها بسیار ناچیز است . این نکته که دنیای دیگر آنان مملو از تعداد بی شماری از خدایان است ، نکته ای است که در نوشتارهای قرن هیجدهم نیز مشاهده می شود ، مثلا در" آیین های با کاب ها " از 166 خدا { الهه } نام برده شده است ، یا در نوشتارهای پیش از تسلط اسپانیایی ها که در نام آنها بیش از سی خدا ذکر شده است .این ... گوناگونی و تعَدد خدایان تا حدودی به علت آن است که هر کدام از خدایان تعداد زیادی حالت و منظر داشته اند . در درجه اول باید گفت که هر یک از آنان یک نفر نبوده بلکه چهارنفربوده اند که جداگانه مسئولیت یکی از رنگ های چهار جهت اصلی را [ قرمز = مشرق ، سفید = شمال ، سیاه = مغرب و زرد = جنوب ] به عهده داشتند . در درجه دوم این عده ظاهرا مشابهی نیز از جنس مخالف به عنوان معاشر و مصاحب برای خود داشته اند ... و سرانجام هر خدای آسمانی ، همتایی قابل رویت [ دارای شکل و شمایل ] در دنیای زیر زمینی داشته است که پس از مرگش به زیر زمین می رفته تا زمانی دیگر در آسمان ها ظهور کند .

کوکولکان

ولی باستانشناسان نظریه دیگری مطرح می کنند که طبق آن مهم ترین خدای مایا ها ایت زامنا یا " خانه مارمولک "بوده است . این خدا دو شکل دیگر هم داشته است : هوناب کئو : به معنای نخستین" خدای زنده " و کوکولکان به معنای " مار بالدار " مایا ها ظاهرا بر این باور بودند که خدای یاد شده خویشتن را در آسمانها به صورت کهکشان راه شیری نیز ظاهر می ساخته است . ایت زامنا آفریدگار تمام هستی است ، وی تمام جنبه های مرگ و زندگی را در سراسر عرصه ها از جمله فرایند نوشتن و دانش انسانی را تحت نظارت خویش دارد ، همچنین بر تمام خدایان دیگر سرپرستی می کند .

دو خدای مهم دیگر عبارت بودند از کی نیچ آهائو و هوناهپو ، اولی خدای خورشید و دومی خدای سیاره زهره که در ناحیه آمریکای مرکزی بسیار درخشنده است و با چشم غیر مسلح قابل رؤیت . خدای خورشید ، اشکال فراوانی داشت ، عیناً مانند خورشید که از هنگام طلوع تا موقع غروب شکل های گوناگونی به خود می گیرد . این شکل ها مشتمل بودند بر یک مرد جوان ( طلوع بامداد )، مردی در حال مرگ ( غروب آفتاب ) ، و یک جاگوار ( شب ) .اعتقاد بر این بود که شب هنگام خورشید به دنیای زیرزمینی می رود ، سپس خدای زهره بامدادان وی را با چاپلوسی از آن قلمرو بیرون می آورد ، زیرا معمولا زهره پیش از طلوع بامداد ظاهر می شود .برای کشاورزان دو خدا اهمیت ویژه ای داشتند یکی یوم کاکس ، خدای باروری و ذرّت ، و دیگری یوم چاک ، خدای باران ، که غالبا به صورت خزنده ای ترسیم می شد که دارای نیش و دندان مار است . چهار شکل گوناگون از خدای باران وجود داشت ، که هر یک از آنها با رنگ و جهت مشخصی نمایان می شد : سرخ برای چاکٍِ مشرق ، سیاه برای چاک مغرب ، سفید برای چاک شمال ، زرد برای چاک جنوب . چهار مردی که معمولا شمن ها را یاری می کردند نیز به احترام این گوناگونی ، چاک خوانده می شدند .

سایر اعضا جامعه نیز برای خود خدایانی مخصوص داشتند که به رفاه حالشان ارتباط پیدا می کرد. مثلا خدای مربوط به بازرگانان شامل آه چیکوم اک خدای ستاره شمال می شد که بازرگانان را از راه های دور به منزلشان هدایت می کرد ، و نیز اک چواه که خدای تجّار کاکائو بود .

خدایی که برای زنان اهمیت فراوان داشت ایکس چِل خوانده می شد به معنای „ زن رنگین کمان „ که مسئول تولد نوزادان ، شفا دادن ، و پیشگویی بود . خدایان مربوط به مرگ و بیماری عبارت بودند از : یوم سی میل که کارش انتقال بیماران و افراد مشرف به موت به دنیای زیر زمینی بود ، و بولوک چابتان که خدای جنگ و قربانی آدمیان بود و نیز ایکس تاب ، خدای خودکشی ( که در نظر آنان عمل خطا و نامعقولی نبود ) .

مایا ها ضمنا بر این باور بودند که هر آدمی همزادی دارد که می تواند زندگی وی را تحت تاثیر قرار دهد . این همزادان که به صورت روح بودند در دنیای دیگر اقامت داشتند و با خدایان می زیستند _ به ویژه در آن بخش دنیای دیگر که دنیای زیرزمینی خوانده می شد _ ولی انسان ها می توانستند از راه دعا و مراسم دینی و در محل های مشخصی ، با آنان ارتباط برقرار کنند . غارها مخصوصا ، مکان های مقدسی به نظر می رسیدند که امکان داشت در آن جا با ارواح مردگان تماس حاصل نمود .

Write By :MerajMarjani

Maya Civilization

‚ PatriciaAuthor :Netzley

Translator :FaridJavaherKalam